Gezamenlijk sporten in de buitenruimte, in een park, bos of gewoon ergens op straat in de stad. In landen als China is het de gewoonste zaak van de wereld, maar in Nederland en de landen om ons heen is dat nog geen gebruikelijk straatbeeld, afgezien van hardlopen, fietsen en – vooruit – skeeleren. Dat verandert echter in een rap tempo. Urban sports als freerunning, calisthenics en skaten doen hun intrede in ons sportlandschap, en ‘they are here to stay’.
Hoewel de naam doet vermoeden dat het om een stedelijk verschijnsel gaat, worden urban sports wel degelijk ook buiten de Randstad en de grote steden beoefend. Het is dan ook vooral een verzamelnaam voor moderne, hippe en stoere sporten die in de openbare ruimte beoefend worden, met relatief weinig benodigde voorzieningen. Met de stad als speelveld, maar dus ook steeds meer op plekken met een wat minder betonnen uitstraling. Vergeet de trimparcoursen uit de jaren zeventig en tachtig. Free running, skateboarden, inline skating, suppen, boulderen, slacklining, breakdance, calisthenics, 3×3 basketball en BMX’en zijn de nieuwe buitensporten. En laten we zeker ook calisthenics en het bekendere bootcamp niet vergeten, want daarvan zijn de parkjes in opkomst.
Aantrekkingskracht op (jong)volwassenen
De verschillende urban sports zijn zeer sterk in opkomst en dat is niet zo gek. In een tijd waarin het reguliere sporten, bij een sportverenigingen steeds minder populair is – sporten als voetbal en hockey daargelaten – en mensen willen sporten op een tijd, plek en met mensen die ze zelf kiezen, zijn sportvormen als deze vaak dé oplossing. Ze zijn bovendien met name aantrekkelijk voor jongeren en volwassenen. De groep waarvoor van oudsher toch wat minder aandacht is in het gemeentelijke beleid. En ook de groep voor wie er minder voorzieningen beschikbaar zijn.
Het zijn juist die groepen die weinig tijd hebben, die in de buitenlucht willen sporten en voor wie het belangrijk is er goed uit te zien en gezond te leven. Het zijn ook die groepen die enkele jaren geleden massaal de sportscholen omarmden en die nu merken dat het ook heel erg leuk is om buiten te sporten. Er is bij overheden, sportbonden en media veel aandacht voor urban sports. De Provincie Noord-Brabant en de vijf grote Brabantse gemeenten zetten er flink op in. Urban sports kunnen immers een rol spelen in de stad in het hergebruik van leegstand, dragen bij aan gebiedsontwikkeling en innovatie bieden gemeenten zo mogelijkheden om anders te kijken naar ruimtelijke ordening en (sport) accommodatiebeleid.
Urban sports past binnen onze participatiemaatschappij
Deze urban sports zijn laagdrempelig en zeer geschikt voor een doelgroep die sport en lifestyle met elkaar wil combineren. Dat gekoppeld aan onze participatiemaatschappij, waarin eigen initiatief van bewoners wordt gestimuleerd en gewaardeerd, betekent dat de komst van urban sports voorzieningen steeds haalbaarder wordt. Lappset is wereldwijd actief met (urban) interactieve speeltoestellen en in Nederland een belangrijke speler op de markt van onder andere urban sports voorzieningen. Zijn ze bij Lappset niet bang dat het om een hype gaat en dat we over een aantal jaren niets meer horen van freerunning of calisthenics? “Nee, dat zijn we niet. Deze urban sports zijn echt wat anders dan de outdoor fitnesstoestellen die een jaar of tien geleden hun intrede deden, maar waarvan de definitieve doorbraak is uitgebleven. Waarschijnlijk zijn die toch te weinig dynamisch, te veel sportschoolachtig.”
In het zicht?
De eeuwige discussie of deze apparaten in het zicht moeten staan, of juist wat meer verborgen achter een haag, heeft de opkomst ervan ook zeker geen goed gedaan. Urban sports hebben juist een show-element in zich. Ook zijn ze juist voor mensen die zich willen laten zien, die zich met elkaar willen meten. En als laatste die hun skills willen verbeteren en die rolmodellen zien in de ‘scene’. En die groep is groot; urban sports zijn echte breedtesporten geworden die snel gegroeid zijn. Inmiddels kunnen ze net als hardlopen door iedereen beoefend worden. Voor de sporters zelf is het interessant om te weten wat ze presteren, maar ook voor gemeenten is dat een belangrijk aandachtspunt. Zij willen weten wat het effect is van hun investering, of mensen er ook daadwerkelijk meer door gaan bewegen. Een terechte vraag natuurlijk, maar niet altijd even gemakkelijk te meten.
Meetbaarheid van investering vs baten gezondheid
Kennis is heel belangrijk. Wij kijken bij Lappset goed naar de maatschappelijke ruimte: hoe krijg je mensen buiten aan het sporten en welke doelgroep wil je bereiken? Het grote voordeel van onze urban interactieve toestellen is bijvoorbeeld dat de spelcontent is aan te passen aan de doelgroep en dat deze content doorlopend vernieuwd wordt. Het plaatsen van zo’n uitdagende speelplek in de wijk zorgt niet alleen voor een prachtige, sportieve ontmoetingsplek. Maar het heeft ook als voordeel dat de jeugd uitgedaagd wordt tot sport. En dit zonder dat ze eerst lid moeten worden van een sportvereniging.
We denken ook dat je met urban sports juist de doelgroep bereikt die je moet hebben. Op kunstgras boardingsportvelden wordt natuurlijk ook veel gesport, maar ik vraag me wel eens af of dat niet de jongeren zijn die toch al wel sporten. Wij zijn dan ook constant bezig met het verzamelen van data van onze (urban) interactieve producten waar gemeenten hun beleid mee kunnen toetsen. Het gebruik van apps en qr-codes met een link naar een website hoe je oefeningen wel of niet moet doen. Dat combineren met (voordeel)acties bij lokale winkeliers en ondernemers. Deze ontwikkeling, die hier wordt geschetst, biedt veel perspectief.
Bewonersinitiatieven
Als er voorzieningen op het vlak van calisthenics en bootcamp gerealiseerd worden, komt dat vaak door verzoeken van bewoners. En dat is logisch, want de urban sports scene kenmerkt zich door communities. Waarbij er vooral veel met elkaar wordt gecommuniceerd via de sociale media. Onze sport is in eerste instantie groot geworden door YouTube, later gevolgd door Facebook en is tegenwoordig vooral op Instagram veel te zien. Het is een sociale sport waarbij je elkaar helpt, calisthenicsparkjes kunnen een positieve uitwerking op een wijk hebben en liggen er eigenlijk ook nooit ongebruikt bij.
Bij de totstandkoming van dit soort parkjes zijn vaak jongeren betrokken die vinden dat er te weinig te doen is. Ook daarin kan wel eens de sleutel van het succes schuilen: hangjongeren die op deze manier betrokken worden bij de aanleg van iets waar ze zichzelf verantwoordelijk en betrokken bij voelen. Calisthenics is ook echt niet alleen geschikt voor zeer getrainde sporters. Als je in een boom klimt als kind doe je dat ten slotte ook met je eigen lichaamsgewicht.
Sommige jongeren vinden leuk om te laten zien wat er allemaal mogelijk is. Ze organiseren bijvoorbeeld een clinic bij de opening van een nieuw parkje. Dat is een leuke bijkomstigheid voor bewoners die met een initiatief komen voor een dergelijke voorziening. En het gaat natuurlijk niet vanzelf; je moet een geschikte plek vinden, draagvlak zoeken bij omwonenden en meestal zelf ook nog zoeken naar aanvullende geldbronnen. Wij kunnen ondersteunen en adviseren en partijen met elkaar in contact brengen.
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Op de hoogte blijven van wat we doen en hoe we dat samen kunnen doen? Schrijf je in! Door je voorkeuren door te geven kunnen we je gerichter op de hoogte houden over jouw interesses.
Met het invullen geef ik Lappset toestemming om mij e-mailberichten over bedrijfs- of productupdates te sturen. Lappset heeft een privacybeleid dat in overeenstemming is met de AVG-wetgeving.