Oefening baart kunst

Oefening baart kunst: één van de belangrijkste wetten bij bewegend leren!

Het voordeel van parkour ten opzichte van veel traditionele pleinen is dat er ongelooflijk veel bewegingsoplossingen mogelijk zijn in het parkour zelf. De openheid van stangen en bollen geeft veel mogelijkheden op heel veel verschillende niveaus. Steunspringen bijvoorbeeld is een beweging waarbij je met je handen ergens op steunt. Dat kun je hier op ontelbare manieren doen, net als zwaaien en het maken van een ondersprong. Doordat je op veel manieren hoeken en hoogtes kunt kiezen maakt het veilig. Kinderen kunnen iets proberen op een laag niveau en als ze het dan goed kunnen, dan kunnen ze het letterlijk op een hoger niveau uitproberen in het rek uitproberen. Dat is bij traditionele speeltoestellen vaak niet mogelijk.

Eén van de belangrijkste redenen waarom kinderen zich sneller ontwikkelen bij parkour is dat er sprake is van traploze niveaus. Er is continue doorontwikkeling en oefening baart kunst. Eén van de belangrijkste wetten bij bewegend leren. Ook is dit foutloos leren, dus alles wat je doet is okay. Je hebt wel eens een bult of een schram maar dan ga je gewoon door. Er is niemand die een oordeel heeft over wat je daar doet. Daarnaast is het heel differentieel, met veel variatie. We weten inmiddels dat variatie veel meer beklijft in je motoriek dan wanneer je iets drilt of steeds herhaalt. En tenslotte is het belangrijk dat kinderen met een externe focus aan het leren zijn, zoals: ik wil daar overheen en daar onderdoor.

Vanuit de gymnastiek zijn we gewend aanwijzingen te geven hoe een kind zich moet bewegen, waardoor een kind met een interne focus aan zijn knie denkt en dat maakt hem in de war. Externe focus levert veel meer op, dat weten we vanuit de wetenschap. Parkour is één van de prachtige uitwerkingen waarin dat vanzelf gebeurt. Het is zeker risicovol maar dat is wel zinvol. Als je alle risico weghaalt bij kinderen, dan ontwikkelen ze zich niet maar ontwikkelen ze zich tot kasplantjes. Kinderen moeten die bult en die schram oplopen. Sterker nog, in een aantal honderden uren parkour of buiten spelen zal er ook wel eens een breuk zijn. Maar het moet wel aanvaardbaar zijn. Eén van de restricties die ik zou aanbrengen bij parkour is dat indien het glad of nat is, het zwaaien eruit gehaald wordt. Een andere factor waarmee je het veilig houdt is, dat kinderen elkaar niet opjagen of opjutten. Leg er een pedagogische schil omheen: wat je doet is oké en je moet niet buiten je kunnen treden.

Het verschil met 30 jaar geleden is dat er tegenwoordig veel meer aandacht is voor schoolpleinen, schoolpleinen zien er nu veel mooier uit dan toen. Maar 30 jaar geleden speelde iedereen veel buiten en was daardoor veel vaardiger dan nu. De skills die je in je leven nodig hebt verschillen nogal van de skills die je leert vanuit de gymlessen. Oorspronkelijk hebben kinderen altijd kunstjes geleerd als touwklimmen, een koprol of een spreidsprong over een bok. Daarbij was de leerkracht rechtstreeks aan het helpen en aanwijzingen aan het geven. Met parkour laten we het veel meer ontstaan. Bovendien vind ik dat bijvoorbeeld risico nemen of het breken van een val belangrijke life skills zijn, waardoor kinderen hun grenzen gaan opzoeken maar zich ook veilig kunnen maken als ze ergens van af vallen. Als je begint met het leren van een koprol, staat dat de ontwikkeling van het val breken in de weg: deze gedachte is nog wel nieuw in de gymnastiek. Apenkooien zou een metafoor kunnen zijn van een goede les, omdat iedereen kan bewegen, het is heel intensief, iedereen doet het in zijn eigen tempo, op zijn eigen niveau en er is geen oordeel. En dat dat is 1 op 1 parkour. Sterker nog, je kunt in parkour gedoseerd een tikspel spelen en dan is het een apenkooi.