Voor wie is het niet herkenbaar? “Wat heb jij gedaan?! Je zit helemaal onder de modder.” Of: “Ga nou niet naar buiten, het regent.” En deze hebben we ook wel eens gehoord van onze ouders: “Je bent helemaal vies, de volgende keer blijf je maar binnen.” Als je gaat buitenspelen word je vies. Zelf hadden we daar geen moeite mee, het hoorde bij het buiten spelen. Allemaal hebben we wel een jeugdfoto waar we helemaal onder de modder op staan, maar moderne ouders vinden het een stuk minder fijn. Wie gaat dat weer schoon krijgen? En je zou eens ziek worden!
Vies worden hoort bij de opvoeding en heeft juist heel veel voordelen! Buitenspelen prikkelt de fantasie van kinderen en het ontdekken van de wereld om hen heen hoort daarbij. Dat daar risico’s aan verbonden zijn, is heel normaal. Jacob Herrie doet onderzoek voor de Universiteit van Utrecht naar risicovol spelen. “Tijdens het spelen kunnen er dingen misgaan. Kinderen kunnen vallen en een schaafwond of blauwe plek oplopen of komen thuis met gescheurde kleren. Zulke kleine risico’s horen erbij en het is belangrijk dat we dit inzien. Kinderen leren ondertussen namelijk hun eigen grenzen beter kennen. Ze doen nieuwe ervaringen op en hun zelfvertrouwen groeit. Kortom, het is goed voor de ontwikkeling van kinderen.”
Dat kinderen steeds minder nat en vies mogen worden bij het buitenspelen, kan volgens Herrie zijn omdat wij volwassenen – ouders, leerkrachten en pedagogisch medewerkers – te veel bezig zijn met wat er allemaal mis kan gaan. Maar uit zijn onderzoek blijkt, dat als kinderen vaker avontuurlijker spelen, ze zelfstandiger leren omgaan met risico’s; dat het fysieke spel een basis legt voor gezonde emotionele, sociale, intellectuele en lichamelijke ontwikkeling; dat het goed is voor het zelfvertrouwen en dat het leuk is als buitenspelen een beetje spannend is.
Tijdens het buitenspelen vies worden, heeft nog een voordeel. Het traint het afweersysteem, waardoor kinderen fysiek sterker worden. Kinderneuroloog Dr. Maya Shetreat-Klein bevestigt dat en schreef er een boek over. “Veel ouders doen hun best om hun kinderen zo schoon mogelijk te houden. Mijn advies: laat ze vaak buiten spelen en maak er geen punt van als ze wat zand of modder opeten.” Volgens Shetreat-Klein neemt de kwaliteit van het buitenspelen toe, als kinderen vies mogen worden. Ze ontdekken en experimenteren meer, worden creatiever, nieuwsgieriger en leren beter omgaan met risico’s zoals vallen. Shetreat-Klein: “We staan vaak negatief tegenover bacteriën, maar onderzoeken concluderen steeds vaker dat ze goed kunnen zijn voor ons immuunsysteem.
Ook Lidwien Smit, Universitair Hoofddocent bij het IRAS (Institute for Risk Assessment Sciences) van Universiteit Utrecht kan dit alleen maar bevestigen. Zij heeft onderzoek gedaan naar de effecten die spelend vies worden hebben voor het immuunsysteem van kinderen. “De bodem bevat een enorme rijkdom aan, meestal onschuldige, micro-organismen. Als kinderen met modder of aarde spelen en daarbij vies worden, komen ze in aanraking met een breed palet aan micro-organismen. Dat kan beschermend werken tegen bijvoorbeeld allergieën en astma.”
Belangrijk is om bij een speelruimte te denken aan het doel van de locatie: dat kinderen er graag spelen – liefst langere tijd en keer op keer. Waar maken we het kind blij mee? Speelplekken zijn niet bedoeld voor de beheerder, maar voor het plezier en de ontwikkeling van jong en oud. Vies worden is daarin geen probleem, maar juist een zegen. Niet alle speelplekken bieden evenveel kans om vies worden. Vies worden is geen speeldoel op zich, maar speelplekken waar je vies kúnt worden, zijn wel vaak meer uitdagend en interessant voor kinderen. Het is daarom de moeite waard te kijken of je met enkele kleine aanpassingen de kans op vies worden kunt vergroten. Vaak betekent dat namelijk dat je ‘saaie’ speelplek verandert in een uitdagende plek voor kinderen, waar ze zich ongestoord kunnen uitleven; vies kunnen worden. Zo kunnen kinderen zich op een gezonde manier ontwikkelen!
Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Op de hoogte blijven van wat we doen en hoe we dat samen kunnen doen? Schrijf je in! Door je voorkeuren door te geven kunnen we je gerichter op de hoogte houden over jouw interesses.
Met het invullen geef ik Lappset toestemming om mij e-mailberichten over bedrijfs- of productupdates te sturen. Lappset heeft een privacybeleid dat in overeenstemming is met de AVG-wetgeving.